Het einde van de 'JA, maar...'

De laatste tijd hoor je wel vaker dat je input of feedback moet negeren, naast je neerleggen wanneer die niet komt van je ideale klant, een gelijkgestemde collega/concurrent of een kennis van wie je de mening waardeert. Dat is een logische keuze, zeker wanneer je energiepeil geen extra’s toelaat of wanneer je mentaal niet 100% klaar bent voor een nieuwe uitdaging. Maar ook op dat hobbelige, minder perfecte pad valt veel te rapen en te plukken. En de schoonste bloem die je daar kan plukken heet ‘leren accepteren’.

Wie als improvisator de input of aanwezigheid van z’n medespelers niet aanvaardt, faalt op het podium. Zo eenvoudig is het. Wie als leerkracht de input van ‘moeilijke leerlingen’ en ‘lastige ouders’ steeds blijft negeren, creëert finaal een onoverbrugbare put vol problemen. Als ondernemer is dat eigenlijk precies hetzelfde: de input van een ander, die krijg je -of je er nu om gevraagd hebt of niet- en steeds weer bieden zich drie keuzes aan: je gooit die input weg, je gaat frontaal in de aanval of je gaat er mee aan de slag en bouwt er op verder.

Je pakket aan medespelers als ondernemer bestaat uit een heel diverse groep: je concurrenten, je ideale klanten, klanten die het uiterste van je grenzen aftasten, vrienden met een uitgesproken mening of familieleden die ‘slechts het beste met je voorhebben’. Wuif je ze weg, sabel je ze neer of ‘accepteer’ je hen en bouw je verder op wat ze je aanreiken? Probeer eens het laatste te kiezen. (En vermijd uiteraard sowieso het tweede, ook als je het moeilijk hebt.)

“Maar... als ik al die uiteenlopende meningen en ideeën stuk voor stuk ‘accepteer’, hoe moet ik dan ooit een verhaal verteld krijgen dat hen allemaal bevalt? En dat nog klinkt als mezelf? Dat houdt toch nooit op?”

Wees gerust, je hoeft niet over je heen te laten lopen. En het hoeft niet 24/7 je aandacht en energie te krijgen. Daarvoor ben je immers niet gaan ondernemen. Ik ook niet.

Het mooie aan accepteren als impro-vaardigheid is net dat het fundamenteel verschilt van ‘plooien’ of een eindeloze ‘pleaser’ zijn voor al je klanten. Accepteren is de ultieme denkoefening om ervoor te zorgen dat je razendsnel relevante en overbodige elementen kan filteren: in de feedback van een klant, in het aanbod van een concurrent én in het verhaal dat jij op dit moment al vertelt.

Accepteren, dat is een vorm van open staan voor wat op je afkomt, maar tegelijkertijd de grove borstel hebben klaarstaan zodat je heel snel onnodige ruis kan wegvegen. Op die manier kan je jouw comfortzone eenvoudigweg organisch verruimen. Na verloop van tijd wordt ze dan zo ruim dat je er misschien nooit meer uit hoeft te stappen. Heerlijk, toch?

Hoe doe je dat dan, gaan ‘accepteren’? Dat is -gelukkig maar- heel simpel. De magie schuilt in het veranderen van slechts enkele woorden op het moment dat je input krijgt:

Verander elke ‘ja, MAAR’ in een ‘ja, EN’ of ‘ja, DOEN WE’.

Ik leg hieronder even uit hoe ik ze inzet om met (klanten)input om te gaan in mijn zaak.

JA DOEN WE

Ja, DOEN WE is voor de durvers, die net dat laatste beetje nodig hebben om te springen. Die woorden letterlijk uitspreken (ja, ik besef dat het zeer kinderachtig klinkt, maar onderschat nooit de kracht van woorden), is vaak de laatste schuifelende stap voorwaarts die je nodig hebt om er echt voor te gaan. Ja, DOEN WE is benoemen dat je vertrouwen hebt in je omgeving, dat je in hen gelooft (en in jezelf), dat je er van overtuigd bent dat jullie samen sterk genoeg zijn om veilig te kunnen landen na de sprong.

Na die eerste enthousiaste uitspraak verschijnt natuurlijk een leger aan praktische bezwaren die tussen droom en daad komen te staan. Maar jouw ‘JA, DOEN WE’ is vaak nét de motor voor de andere betrokkenen waardoor je veel sneller een doel bereikt. En loopt het toch mis, dan struikel je samen, dat maakt de landing minder hard.

‘Kristien, zullen we samen een coöperatieve oprichten?’ JA, DOEN WE (want de basis van dat idee is 100% waar mijn project voor staat in mijn eigen zaak). Op die brandende energie zoeken we met 3 ondernemers in de komende weken uit wat er allemaal mogelijk is. Misschien is dat bitter weinig, misschien ontzettend veel. Maar het is louter dankzij die overtuigende JA, DOEN WE dat de motor aanslaat.

Ja, DOEN WE is niet voor elke dag, maar het is een magisch klein mechaniekje om jezelf tijdelijk een versnelling hoger te laten schakelen waardoor je even alle praktische beslommeringen voorbijraast. Een stevige dosis Ja, EN, dat kan je wel elke dag gebruiken.

JA, EN

Een klant wandelt binnen en suggereert dat artikel x of y een leuke aanvulling zou zijn op het assortiment: ‘dat zou jij toch écht moeten verkopen!’ Spontaan ontstaan er blokkades in mijn hoofd, ik denk aan een plaatsprobleem, te weinig afzetmarkt voor dat item, beperkte houdbaarheid, prijs-kwaliteitsverhouding en ga zo maar door. Toch luidt mijn antwoord: ah... ja, en....hoe zie jij dat product dan precies in de winkel? En dan zijn er verschillende scenario’s mogelijk.

Scenario 1: ik ontdek effectief goeie input, want mijn klant heeft alle research al gedaan en ik kan met dit product quasi direct aan de slag. Ofwel koop ik het louter voor hem/haar aan of ik vind effectief een gat in mijn assortiment én een oplossing.

Scenario 2: mijn klant ontdekt gaandeweg ‘dat het allemaal zo simpel niet is’ en ervaart geen teleurstelling wanneer hij/zij zelf tot de slotsom komt dat het product toch niet in mijn assortiment thuishoort. Met een beetje geluk vind ik ‘onderweg’ een oplossing bij een collega in de buurt en dan is iedereen eens zo blij met de afloop. Niemand voelt zich ‘ongehoord’ behandeld en jij gaf zonet de beste dienstverlening ooit.

Scenario 3: we raken er nog niet helemaal uit, maar de klant begrijpt dat een product in de rekken krijgen niet altijd lukt op 1-2-3 en heeft dus begrip voor de situatie. Dit scenario vraagt achteraf wat opvolging, maar is een pak positiever dan een koude ‘neen’ voor je klant.

Zo’n JA, EN kan je ook gebruiken om op een veel positievere manier om te gaan met concurrentie in je sector.

Ondernemer x of y doet ‘precies wat ik doe’, wat nu?*

(*zelden doet iemand precies wat jij doet, maar dat is een ander verhaal, jij ervaart het natuurlijk als precies hetzelfde op dat moment)

‘Zet je aanbod in de markt.’ ‘Ja, maar het bestaat al dus....’ wordt

‘Ja, EN bovenop wat al bestaat ga ik de unieke waarde A of B toevoegen.’

‘Ja, EN ik ga in gesprek wat mijn concurrent, want ik geloof oprecht dat er plaats is voor ons allebei in deze sector’

‘Ja, EN ik applaudisseer voor mijn concurrent, want hij of zij heeft het pad geëffend voor mij en mijn business. Ik kan verder bouwen op dit verhaal zonder in zijn/haar vaarwater te komen.’

JA, EN dat is de ‘blue ocean’ maken in je hoofd.

Op een podium levert dat accepteren de mooiste resultaten op. In de echte wereld daarbuiten ook. Jezelf (h)erkennen door maximaal erkenning te geven aan anderen, dat is accepteren, #likeanimprovpro